Η στρατιωτική επιχείρηση της Τουρκίας στην βορειοανατολική Συρία είναι πλέον γεγονός. Τουρκικά μαχητικά σφυροκοπούν στρατιωτικές θέσεις του YPG, αλλά και κατοικημένες περιοχές σε βάθος 50 χιλιομέτρων. Ο Τούρκος πρόεδρος, μέσω twitter, ανακοίνωσε την έναρξη των πολεμικών επιχειρήσεων. Σημείωσε πως στρέφονται εναντίον «των τρομοκρατών του PKK, του YPG και του Ισλαμικού Κράτους». Μόνο ως ανέκδοτο ηχεί ο συγκεκριμένος ισχυρισμός του προέδρου Ερντογάν. Στην πραγματικότητα, στόχος είναι οι Κούρδοι, ενώ η επίθεσή του επιτρέπει την ανασυγκρότηση του ηττημένου Ισλαμικού Κράτους.

Ας σημειωθεί ότι μαζί με τον τουρκικό στρατό πολεμούν οι μαχητές του «Ελεύθερου Συριακού Στρατού», οι οποίοι αποτελούνται από μαχητές της συριακής Αλ Κάιντα και από πρώην μέλη του Ισλαμικού Κράτους. Σ’ αυτούς πρέπει να προσθέσουμε τις χιλιάδες τζιχαντιστές που κρατούνται στα κουρδικά στρατόπεδα και οι οποίοι εκ των πραγμάτων θα απελευθερωθούν.

Κατά πάσα πιθανότητα θα ανταποδώσουν το δώρο στην Άγκυρα, εντασόμενοι στον «Ελεύθερο Συριακό Στρατό» και πολεμώντας μαζί με τον τουρκικό στρατό τους Κούρδους μαχητές. Σε μία κίνηση υψηλού συμβολισμού, η τουρκική πολεμική αεροπορία βομβάρδισε την μαρτυρική πόλη Κομπάνι. Ήταν η πόλη που μερικά χρόνια πριν είχε μετατραπεί σε σύμβολο του αγώνα κατά των τζιχαντιστών.

Προκαλεί πραγματικά αλγεινή εντύπωση η στάση των ΗΠΑ. Αναφερόμαστε στην αμερικανική κυβέρνηση, όπου επικρατούσε ένοχη σιγή τις πρώτες ώρες της τουρκικής επίθεσης. Οι αντιδράσεις για την εισβολή της Τουρκίας περιορίζονται στο Κογκρέσο. Όπως φαίνεται, μόνη έγνοια του προέδρου Τραμπ είναι μην προκληθούν θύματα στις τάξεις των αμερικανικών στρατευμάτων, που εξακολουθούν να σταθμεύουν στην περιοχή. Αν και προηγουμένως είχε προειδοποιήσει την Τουρκία να μην υπερβεί τα «όρια», στο τελευταίο του tweet αρκέστηκε να χαρακτηρίσει «κακή ιδέα» την επίθεση.

Ο Τραμπ επιθυμεί οι ΗΠΑ να περιοριστούν στην θέση του ουδέτερου παρατηρητή, θέση που εκ των πραγμάτων ενισχύει τον επιτιθέμενο, δηλαδή την Τουρκία. Σε προηγούμενο tweet του είχε χαρακτηρίσει την εμπλοκή των ΗΠΑ στην Μέση Ανατολή ως «το μεγαλύτερο λάθος στην ιστορία τους». Είναι φανερό πως ο Αμερικανός πρόεδρος δεν έχει κανέναν ενδοιασμό να εγκαταλείψει τους Κούρδους. Μιλώντας σε δημοσιογράφος δήλωσε πως «θα σβήσει την τουρκική οικονομία», εάν η Τουρκία εξαλείψει τους Κούρδους. Δηλαδή, ο Αμερικανός πρόεδρος θα εφαρμόσει κυρώσεις, μόνο στην περίπτωση που ο τουρκικός στρατός προβεί σε εκτεταμένες σφαγές και τον φέρει σε δύσκολη θέση.

Η Ρωσία δεν απέτρεψε την επίθεση

Ο Τούρκος πρόεδρος δεν αρκέστηκε στο «πράσινο φως» του Αμερικανού ομολόγου του. Πριν την έναρξη της επίθεσης είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον Ρώσο πρόεδρο, τον πραγματικά ισχυρό παίχτη στην Συρία. Ο Πούτιν δεν έκανε κάποια σοβαρή προσπάθεια να αποτρέψει την τουρκική εισβολή. Περιορίστηκε σε γενικόλογες συστάσεις, χωρίς να καταδικάσει ρητά την επικείμενη επίθεση.

Ενδεικτικές είναι οι πρόσφατες δηλώσεις του Ρώσου υπουργού Εξωτερικών. Ο Λαβρόφ μίλησε για κίνδυνο ανάφλεξης από την αμερικανική πολιτική στην Συρία. Δεν είπε, όμως, την παραμικρή κουβέντα για τις πολεμικές απειλές της Τουρκίας, όπως και για τους βομβαρδισμούς που ακολούθησαν. Μπορούμε να χαρακτηρίσουμε τη στάση της Ρωσίας επαμφοτερίζουσα, διότι κυριολεκτικά πατάει σε δύο βάρκες.

Μιλάει για «διαφύλαξη της εδαφικής ακεραιότητας της Συρίας», αλλά και για «δικαίωμα αυτοάμυνας της Τουρκίας». Περιττό να πούμε πως αυτές οι δύο θέσεις είναι αντιφατικές. Είδαμε πως η Τουρκία δεν έχει την παραμικρή διάθεση να αποχωρήσει από το Αφρίν, μήνες μετά την εκδίωξη των Κούρδων «τρομοκρατών». Η ιστορία δείχνει πως οι «ειρηνευτικές επιχειρήσεις» του τουρκικού στρατού εξελίσσονται σε μόνιμη κατοχή.

Λίγες ώρες πριν την τουρκική επίθεση, Μόσχα και Άγκυρα υπέγραψαν συμφωνία που προβλέπει την χρήση των εθνικών τους νομισμάτων για τις εμπορικές συναλλαγές τους. Βλέπουμε πως η συμμαχία Ρωσίας-Τουρκίας έχει αποκτήσει ευρύτερες διαστάσεις, παρά τις διαφωνίες τους στο συριακό μέτωπο. Για τον Πούτιν, η διολίσθηση της Τουρκίας μακριά από τη Δύση είναι «θείο δώρο».

Ο Ερντογάν διέβη τον Ρουβίκωνα

Αφού εξασφάλισε την επιτήδεια ουδετερότητα των δύο μεγάλων δυνάμεων, ο Τούρκος πρόεδρος ξεκίνησε την επίθεση. Φυσικά θα παραβλέψει τις αντιδράσεις της χωρών της ΕΕ, μιας και γνωρίζει πως θα περιοριστούν σε ρητορικό επίπεδο. Μόνο μία αρνητική τροπή στα πεδία στον μαχών θα χαλάσει τα σχέδιά του. Η κίνηση Ερντογάν, πάντως, αποτελεί μία ενέργεια υψηλού ρίσκου.

Αντί του στρατιωτικού περιπάτου που υπολογίζει, κινδυνεύει να βουλιάξει στον συριακό «βάλτο». Δεν έχει αυτήν την πολυτέλεια, με δεδομένη την κρίση στην τουρκική οικονομία και την κοινωνική δυσαρέσκεια, η οποία μπορεί να κλιμακωθεί, ειδικά εάν ο τουρκικός στρατός δεν επιτύχει μία σχετικά εύκολη νίκη. Σε πολύ δύσκολη θέση είναι οι Κούρδοι, οι οποίοι εξωθούνται να στραφούν προς το καθεστώς Άσαντ για να αποκτήσουν σύμμαχο. Δηλώνουν, πάντως, αποφασισμένοι να πολεμήσουν μέχρις εσχάτων. Μόνοι και προδομένοι, ακόμα μια φορά, από τις μεγάλες δυνάμεις.  πηγη