Είχε προηγηθεί η τηλεφωνική επικοινωνία του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, κατά την οποία ο Τούρκος πρόεδρος ενημέρωσε τον Προκαθήμενο της Ορθόδοξης Εκκλησίας για την πρόθεση της τουρκικής κυβέρνησης να επαναλειτουργήσει το ιστορικό μοναστήρι.

Συγκεκριμένα, η ανακοίνωση του Οικουμενικού Πατριαρχείου αναφέρει το εξής:

«Διά του παρόντος ανακοινούται ότι, λόγω της συνεχιζομένης πανδημίας του νέου κορονοϊού, δεν επετράπη υπό των αρμοδίων Τουρκικών Αρχών η τέλεσις της Θείας Λειτουργίας εν τη Ιερά Μονή Παναγίας Σουμελά Τραπεζούντος, την 15ην προσεχούς μηνός Αυγούστου.

Τούτο φέρον εις γνώσιν των ενδιαφερομένων το Οικουμενικόν Πατριαρχείον, επικαλείται επ᾿ αυτούς και επί πάντας την χάριν και την άμαχον προστασίαν της Παναγίας της Σουμελιώτισσας. Τη 28η Ιουλίου 2020»

Νωρίτερα, σύμφωνα με τηλεγράφημα του τουρκικού κρατικού πρακτορείου ειδήσεων Anadolu, ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος «εξέφρασε την ικανοποίησή του για την επαναλειτουργία της Μονής της Παναγίας Σουμελά σε τηλεφωνική επικοινωνία που είχε με τον πρόεδρο της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν».

Σύμφωνα με τα όσα μετέδωσε η ίδια πηγή, «ο Προκαθήμενος της Ορθόδοξης Εκκλησίας ευχαρίστησε τον Τούρκο πρόεδρο για την αποκατάσταση τηςΠαναγίας Σουμελά, καθώς και για άνοιγμα του μοναστηριού».

Οι δηλώσεις Ερντογάν από την Τραπεζούντα

Ο πρόεδρος της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ανακοίνωσε πως το φετινό Δεκαπενταύγουστο οι Ορθόδοξοι θα μπορέσουν να τελέσουν κανονικά τη Θεία Λειτουργία στη Μονή της Παναγίας Σουμελά, στον Πόντο.

Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν είπε – μεταξύ άλλων – ότι η Σουμελά είναι ένα σύμβολο για την προβολή της Τουρκίας στο εξωτερικό και φέρει τα ίχνη όλων των πολιτισμών που πέρασαν από την περιοχή.

«Δυστυχώς» όπως είπε χαρακτηρσιτικά, «μέρος των έργων που βρίσκονταν σε αυτό το ωραίο κτήριο μεταφέρθηκαν τη δεκαετία του 1930 στην Ελλάδα».

Ο ίδιος συνέχισε λέγοντας πως η χώρα του κατέστησε και πάλι λειτουργικά τα υδραγωγεία και τις κλίμακες και σήμερα εγκαινιάζουμε ένα τμήμα του αφού έγιναν έργα βελτιώσεως των βράχων που βρίσκονται πάνω από το μοναστήρι».

«Αν εμείς ήμασταν ένα έθνος που κατέστρεφε τα σύμβολα των άλλων θρησκειών, όπως ισχυρίζονται κάποιοι, τότε στη θέση αυτού του μοναστηριού που βρίσκεται στα χέρια μας εδώ και πέντε αιώνες δεν θα υπήρχε τίποτα. Το ίδιο ισχύει και για τα άλλα μνημεία που είναι διάσπαρτα στην Ανατολία. Εμείς ποτέ δεν θελήσαμε να ισοπεδώσουμε και να καταστρέψουμε, θελήσαμε να τα κρατήσουμε ζωντανά», υποστήριξε ο κ. Ερντογάν.

Ο Τούρκος πρόεδρος έκλεισε την ομιλία του με το εξής μήνυμα: «Θα ήθελα να ανακοινώσω τα καλά νέα ότι οι Ορθόδοξοι συμπολίτες μας θα μπορέσουν να τελέσουν τη λειτουργία τους φέτος τον Δεκαπενταύγουστο στη Μονή Σουμελά, η οποία διακόπηκε λόγω των έργων αναστήλωσης».

Τζαμί και η Αγία Σοφία Τραπεζούντας

Παράλληλα με τα μηνύματα Ερντογάν για την Παναγία Σουμελά, άνοιξε για το κοινό ως τζαμί ο ιστορικός βυζαντινός ναός της Αγίας Σοφίας στην Τραπεζούντα.

Η απόφαση για μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί είχε ληφθεί το 2013 και το μοναδικό οικοδόμημα που χρονολογείται από τον 13ο αιώνα, επί βασιλείας του Μανουήλ Α΄ Μεγάλου Κομνηνού στην Αυτοκρατορία της Τραπαζούντας, μεταβιβάστηκε από το υπουργείο Πολιτισμού στη Διεύθυνση Βακουφίων για να λειτουργήσει ως τέμενος.

Το 2018 άρχισαν εργασίες αποκατάστασης στο κτίριο, οι οποίες ολοκληρώθηκαν και, σύμφωνα με τα φιλικά προς την κυβέρνηση μέσα ενημέρωσης, στα εγκαίνια δόθηκε πανηγυρικός χαρακτήρας με την παρουσία του Τούρκου υπουργού Πολιτισμού, Μεχμέτ Νουρί Έρσοϊ.

Η Αγία Σοφία Τραπεζούντας, όπως και της Κωνσταντινούπολης, φημίζεται για τις μοναδικές της εικονογραφίες. Παρόμοιοι μηχανισμοί με παραβάν και κουρτίνες για να τις καλύψουν είχαν ήδη τοποθετηθεί από το 2013, όταν ο ναός έπαψε να είναι μουσείο και έγινε τζαμί, καθώς η προσωπογραφία απαγορεύεται στο σουνιτικό Ισλάμ.

πηγη