Ο χρόνος μετράει υπέρ μας και σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να δώσουμε συγχωροχάρτι στον Ερντογάν με έναρξη των διερευνητικών επαφών με την Τουρκία
Δεν υπάρχει καμία αλλαγή στη στάση μας απέναντι στο άνοιγμα διαύλων διαλόγου, ειδικά διερευνητικών συνομιλιών με την Ελλάδα, χωρίς προϋποθέσεις» δήλωσε σήμερα του τουρκικό ΥΠΕΞ.
Φυσικά όλοι αντιλαμβανόμαστε ότι η Τουρκία επιδιώκει να υπάρξει ένας απευθείας διάλογος μαζί μας, για όλες τις παράνομες διεκδικήσεις σε βάρος μας, χωρίς κανέναν ενδιάμεσο και φυσικά χωρίς να υπάρχει καμία αναφορά στο Διεθνές Δίκαιο.
Από την άλλη η χώρα μας επιθυμεί να συζητήσει με την Τουρκία, την μόνη υπάρχουσα διαφορά μεταξύ μας, αυτή της οριοθέτησης των θαλασσίων ζωνών (ΑΟΖ).
Ωστόσο οι πρόσφατες συμφωνίες για οριοθέτηση της ΑΟΖ μας με Ιταλία και Αίγυπτο, αφήνουν «ανοιχτά παράθυρα» για ερμηνεία από τους Τούρκους, σύμφωνα με το συμφέρον τους, σε μία μελλοντική οριοθέτηση της ΑΟΖ με την Ελλάδα
Ιστορικά έχει αποδειχθεί αναφορικά με διακρατικές συμφωνίες ή συνθήκες, ότι «ο διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες». Κοινώς υπάρχουν σημειώσεις, υποσημειώσεις, αστερίσκοι στο κάτω μέρος ή στο περιθώριο του κυρίως κειμένου που υπάρχουν οι καίριες προβλέψεις της συμφωνίας ή συνθήκης.
Η παραπάνω έκφραση, ίσως εμπεριέχει τη «λύση» στο πρόβλημα διευθέτησης της ΑΟΖ μας με την Τουρκία.
Παρακολουθώντας τις λεπτομέρειες των δύο συμφωνιών μας για την οριοθέτηση της ΑΟΖ μας με Ιταλία και Αίγυπτο, διαπιστώνουμε κάτι κοινό.
Και στις δύο περιπτώσεις η ΑΟΖ καθορίστηκε με συντεταγμένες όπως ακριβώς προβλέπεται στο κυρίως κείμενο, πλην όμως υπάρχει ένα «παράθυρο» το οποίο ουσιαστικά καταργεί την οριοθέτηση με την αυστηρή έννοια της. Και εξηγώ:
Στην μεν περίπτωση οριοθέτησης της ΑΟΖ μας με την Ιταλία, δίνεται η δυνατότητα αλίευσης στα ιταλικά αλιευτικά σκάφη σε μερικά σημεία εντός της ελληνικής ΑΟΖ. Συνεπώς ναι μεν η ΑΟΖ μας έχει καθορισμένα όρια, αλλά στην πραγματικότητα δεν έχει σε κάποια σημεία αυτά που γράφονται στη συνθήκη, αφού επιτρέπει την οικονομική εκμετάλλευση των Ιταλών εντός της ΑΟΖ μας.
Στην περίπτωση οριοθέτησης της ΑΟΖ μας με την Αίγυπτο, στο άρθρο 2 της «Συμφωνίας για την οριοθέτηση της ΑΟΖ μεταξύ των 2 κρατών» αναγράφεται:
«Σε περίπτωση που υπάρχουν φυσικοί πόροι, συμπεριλαμβανομένης της λεκάνης υδρογονανθράκων, οι οποίοι εκτείνονται από την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη ενός Μέρους στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη του άλλου Μέρους, τα δύο Μέρη θα συνεργαστούν προκειμένου να επιτύχουν συμφωνία ως προς τους τρόπους εκμετάλλευσης αυτών των πόρων.»
Επιπλέον η παρούσα συμφωνία συνιστά μερική οριοθέτηση της ΑΟΖ μας με την Αίγυπτο, αφού δεν περιλαμβάνει ανατολικότερα του 28ου μεσημβρινού, καμία οριοθέτηση ΑΟΖ και συνεπώς δεν υφίσταται χάραξή της αναφορικά με την ανατολική Ρόδο και το σύμπλεγμα Καστελόριζου.
Επίσης γίνεται μνεία και πρόβλεψη για τυχόν μελλοντική οριοθέτηση της ΑΟΖ της Ελλάδας και της Αιγύπτου με τρίτο κράτος όπως π.χ Τουρκία, Κύπρο, Λιβύη κλπ, ότι προτού καταλήξει σε τελική συμφωνία είτε η Ελλάδα, είτε η Αίγυπτος με το τρίτο κράτος θα ενημερώσουν και θα διαβουλευθούν η μία την άλλη.
Άρθρο 1(α). «Με την παρούσα Συμφωνία ορίζεται μερική θαλάσσια οριοθετική γραμμή μεταξύ των δύο Μερών. Η ολοκλήρωση της οριοθέτησης θα λάβει χώρα, όπου αρμόζει, μέσω διαβουλεύσεων μεταξύ των δύο Μερών πέραν του σημείου (Α) και του σημείου (Ε) σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο»
Άρθρο 1(δ). «Οι γεωγραφικές συντεταγμένες του σημείου (Α) μπορεί να αναθεωρηθούν προς τα Ανατολικά και του σημείου (Ε) προς τα Δυτικά, με συμφωνία μεταξύ των δύο Μερών σε περίπτωση μελλοντικής οριοθέτησης της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης με άλλα ενδιαφερόμενα γειτονικά κράτη, υπό την προϋπόθεση ότι η αναθεώρηση περιορίζεται στην περίπτωση αυτή στο σημείο (Α) προεκτεινόμενο προς τα Ανατολικά και στο σημείο (Ε) προεκτεινόμενο προς τα Δυτικά.
Άρθρο 1(ε). «Μη θιγομένης της διάταξης του άρθρου 1(δ) εάν οποιοδήποτε από τα δύο Μέρη διεξάγει διαπραγματεύσεις με σκοπό την οριοθέτηση της Αποκλειστικής του Οικονομικής Ζώνης με άλλο κράτος που μοιράζεται με τα δύο Μέρη τις θαλάσσιες ζώνες τους, το Μέρος αυτό, προτού καταλήξει σε τελική συμφωνία με το τρίτο κράτος θα ενημερώσει και θα διαβουλευθεί με το άλλο Μέρος»
Ας έρθουμε τώρα στο θέμα της ΑΟΖ του Καστελόριζου και της οριοθέτησής της με την Τουρκία, το οποίο αποτελεί και την «καυτή πατάτα»
Έχοντας ως δεδομένη την ανάλυση των δύο ανωτέρω συμφωνιών μας με Ιταλία και Αίγυπτο, θα μπορούσαμε να προβούμε σε οριοθέτηση της ΑΟΖ μας με την Τουρκία, με τον όρο ότι σε περίπτωση ανεύρεσης υδρογονανθράκων προς εκμετάλλευση στην ΑΟΖ του ενός εκ των δύο, τότε να υπάρχει πρόβλεψη ότι τα δύο κράτη θα συνεργαστούν, προκειμένου να επιτύχουν συμφωνία ως προς τους τρόπους εκμετάλλευσης αυτών των πόρων και συνεπώς να έχει η Τουρκία οικονομικό όφελος, κατά τα πρότυπα του άρθρο 2 της Συμφωνίας μας με την Αίγυπτο που αναλύσαμε παραπάνω;