Από Σάββας Δ. Βλάσσης

Μπορεί η κυβέρνηση από την ανάληψη των καθηκόντων της μέχρι και τον περασμένο Δεκέμβριο να προώθησε στον έναν ή τον άλλον βαθμό 48 χρηματοδοτημένα υποπρογράμματα αξίας 830 εκατ. € και από το φθινόπωρο να κατάρτισε κατάλογο άλλων 105 υποπρογραμμάτων αξίας 11,5 δισ. € ωστόσο, ο συνολικός αριθμός προγραμμάτων συνεχίζει να αυξάνεται, επειδή στο μεταξύ προωθούνται νέες σχετικές μελέτες από τα Γενικά Επιτελεία και αρχίζει η σταδιακή διαδικασία υλοποιήσεως.

Ένα από αυτά τα “νέα” προγράμματα που προωθήθηκαν από το τελευταίο τρίμηνο του 2020, είναι και αυτό της αναβαθμίσεως των αρμάτων Leopard 2A4. Πρόκειται για 183 συνολικώς άρματα, με τα οποία έχουν εξοπλισθεί τέσσερις συνολικώς Επιλαρχίες Μέσων Αρμάτων (ΕΜΑ) και μία Επιλαρχία Αναγνωρίσεως (ΕΑΝ) δύο διαφορετικών Σχηματισμών.

Επί της ουσίας, το πρόγραμμα αφορά περιορισμένη αναβάθμιση, που περιλαμβάνει τις παρακάτω επεμβάσεις στο άρμα, στα αντίστοιχα σημεία:

1. Αντικατάσταση θερμικού περισκοπίου Πυροβολητή Άρματος Μάχης. Επιδίωξη είναι η αντικατάσταση του υπάρχοντος με σύστημα 3ης γενιάς που θα επιτρέψει τον εντοπισμό στόχων και σκόπευση σε μεγαλύτερη απόσταση κατά την νύκτα.

2. Αναβάθμιση επικοινωνιών με εγκατάσταση συστήματος ενδοεπικοινωνίας WiSPR Evolution της INTRACOM DEFENSE. Το σύστημα, πέρα από την αποθορυβοποίηση της επικοινωνίας, στην βελτιωμένη έκδοση εξασφαλίζει δίκτυο επικοινωνίας Διαδικτυακού Πρωτοκόλλου (ΙΡ) που επιτρέπει την επικοινωνία χωρίς χρήση των σταθμών ασυρμάτων μεταξύ των αρμάτων σε επίπεδο Ουλαμού (ΟΥΜΑ) αλλά και με τυχόν ΤΟΜΑ/ΤΟΜΠ που φέρουν το ανάλογο σύστημα.

3. Συλλογή ομοιοτυπίας κινητήρα, προκειμένου αυτός να αναβαθμισθεί σε επιμέρους στοιχεία που έχουν προστεθεί στον κινητήρα των αρμάτων Leopard 2 HEL. Η παρέμβαση θα εξασφαλίσει και οικονομίες κλίμακος.

4. Αλλαγή του επανατάκτη στο πυροβόλο. Η αναβάθμιση αφορά το σύστημα επαναφοράς του πυροβόλου μετά την βολή στην αρχική θέση και κρίνεται απαραίτητη για λόγους παλαιότητος των υφισταμένων.

Ως πιθανή προσθήκη στο πρόγραμμα, περιλαμβάνεται η αναβάθμιση του περισκοπίου του Οδηγού Μέσου Άρματος. Η υλοποίηση θα κριθεί αναλόγως των συνθηκών αλλά ήδη στις 11 Ιανουαρίου η ΑΣΔΥΣ ανακοίνωσε την διακήρυξη του διαγωνισμού 02/21 για το υποπρόγραμμα «τροποποίηση 190 παθητικών περισκόπιων νυχτερινής οδήγησης VVS-2 για την τοποθέτησή τους επί αρμάτων LEO 1A5 – LEO 2A4 του Ελληνικού Στρατού».

Εκ των ανωτέρω, παρατηρούμε ότι:

α) Η αντικατάσταση θερμικού περισκοπίου Πυροβολητή με σύγχρονο 3ης γενιάς, δημιουργεί το παράδοξο, τα παλαιότερα και μικροτέρων δυνατοτήτων Leopard 2A4 να αποκτούν πιο προηγμένο θερμικό περισκόπιο Πυροβολητή από τα νεώτερα και επιχειρησιακώς ανώτερα Leopard 2 HEL που φέρουν το 2ας γενιάς OPHELIOS.

β) Παρομοίως, η εγκατάσταση του βελτιωμένου WiSPR Evolution, θα είναι ένα στοιχείο που δεν θα υπάρχει στα Leopard 2 HEL.

Συνεπώς, θα ήταν ενδεχομένως ενδεδειγμένο να προβλεφθεί η εγκατάσταση των δύο ανωτέρω υποσυστημάτων ταυτοχρόνως και στα Leopard 2 HEL για λόγους οικονομίας κλίμακος και ομοιοτυπία.

Συνολικώς, μπορούμε να παρατηρήσουμε ότι το πρόγραμμα κινείται σε επίπεδα απολύτως βασικών επιμέρους παρεμβάσεων και η απόδοση θα είναι ευθέως ανάλογη. Το πρόγραμμα δεν συνιστά ολιστική λύση ώστε με υψηλότερο κόστος, το παλαιό άρμα να ανέλθει στο επίπεδο ενός απολύτως σύγχρονου αλλά ακριβότερου κατά 50-60% άρματος, όπως είναι τα Leopard 2Α6/Α7, στους τομείς τουλάχιστον της ισχύς πυρός και της προστασίας έναντι πολλαπλών απειλών. Είναι δε χαρακτηριστικό και σε αυτή την περίπτωση ότι δεν αποδίδεται προτεραιότητα στον τομέα της θωρακίσεως – προστασίας, που παραμένει χωρίς παρεμβάσεις. Συνοπτικώς, τα ελληνικά Leopard 2A4 θα εξακολουθούν να υστερούν σημαντικά έναντι της μελλοντικής δυνητικής απειλής που θα συνιστά το τουρκικό άρμα Altay και σε επίπεδο προστασίας εν σχέσει με τα αναβαθμισμένα τουρκικά Leopard 2A4.

Αν τώρα που η συγκυρία από πλευράς οικονομικών είναι αρκετά ευνοϊκή, δεν επιτευχθεί ένα ευρύτερο πρόγραμμα αναβαθμίσεως των Leopard 2, υφίσταται ο κίνδυνος στο μέλλον να μην υπάρξει συνέχεια και τα πράγματα στο αρματικό δυναμικό του Ελληνικού Στρατού να παραμείνουν ημιτελή.