Η LOA για τα AAV-7 και τα C-130J είναι εδώ. Αυτή του εκσυγχρονισμού των F-16C/D Block 50 αγνοείται! Το DP έχει αρθρογραφήσει αναλυτικά, υπέρ της προοπτικής εκσυγχρονισμού του συνόλου των παλαιών εκδόσεων του F-16 της Πολεμικής Αεροπορίας. Στα αφιερώματα που έχουν δημοσιευθεί, περιλαμβάνοντας στην πλειοψηφία τους τα οικονομικά, επιχειρησιακά και βιομηχανικά οφέλη που θα εξασφάλιζε η Ελλάδα μέσα από τον εκσυγχρονισμό 70 μαχητικών (32 Block 30 και 38 Block 50) στο επίπεδο Block 50M (διαμόρφωση Μ6.5), αιτιολογήθηκε με βάση τα στοιχεία που είχε στη διάθεσή του το DP, το γιατί ήταν απόλυτα αναγκαίο το να υλοποιηθεί το ταχύτερο δυνατό ένα τέτοιο πρόγραμμα. Σε συνδυασμό βέβαια με την αγορά ατρακτιδίων στοχοποίησης SNIPER, νέων όπλων αέρος – αέρος (ΑΙΜ-120D AMRAAM) και αέρος-εδάφους/επιφανείας μακρού πλήγματος .

Παράλληλα, την Πολεμική Αεροπορία απασχολεί έντονα, με βάση τις πληροφορίες του DP και το ζήτημα της αντικατάστασης του παλιού, αναλογικού πυρήνα, συστήματος αυτοπροστασίας και ηλεκτρονικού πολέμου (Η/Π), ASPIS II, από ένα πραγματικά σύγχρονο και επιχειρησιακά αποτελεσματικό αντίστοιχο, το οποίο θα παρέχει φυσικά μεταξύ άλλων το πλεονέκτημα της πλήρους εκμετάλλευσης των δυνατοτήτων του ραντάρ AESA, ΑΝ/APG-83 SABRE των εκσυγχρονισμένων F-16 Block 72.

Αντί όλων αυτών των, κατά γενική ομολογία, κρίσιμων επιχειρησιακά “συστατικών” που θα μπορούσαν και θα έπρεπε άμεσα να εξασφαλιστούν μέσα από την υλοποίηση ενός τέτοιου προγράμματος, η ελληνική πλευρά επιλέγει, για πολλοστή φορά κατά την τελευταία τετραετία, το παιχνίδι των καθυστερήσεων. Κάπως έτσι δε, φτάσαμε στο καλοκαίρι του 2023, όπου παρά την αποστολή LOR στις ΗΠΑ πριν από ένα ολόκληρο χρόνο, το πρόγραμμα του εκσυγχρονισμού των F-16C/D Block 50 και της αγοράς συστημάτων και αεροφερόμενων όπλων από τις ΗΠΑ, φαίνεται ότι έχει και πάλι περάσει σε δεύτερη ή και τρίτη μοίρα! Συστημάτων και όπλων που τόσο μεγάλη ανάγκη έχει η Πολεμική Αεροπορία και η ελληνική άμυνα ευρύτερα.

Στον ίδιο περίπου χρόνο και με διαδικασίες-εξπρές, είχε αποσταλεί στις ΗΠΑ και LOR για την αγορά 20+20 μαχητικών F-35A. Χρειάστηκε να παρέλθουν 12 σχεδόν μήνες μέχρι σήμερα για να διαπιστώσουμε ότι το F-35A δεν είναι άμεσα διαθέσιμο για την Ελλάδα. όχι μόνο γιατί η Αεροπορία των ΗΠΑ έχει διακόψει τις παραλαβές μαχητικών του τύπου, γνωστοποιώντας ότι δεν θα τις εκκινήσει εκ νέου ως διαδικασία αν δεν επιλυθούν τα προβλήματα της έκδοσης Block TR3, αλλά και γιατί οι ΗΠΑ προς το παρόν δεν επιθυμούν να δυσαρεστήσουν την Τουρκία!

Συμπερασματικά, όλα δείχνουν ότι η Ελλάδα όχι μόνο βιομηχανικό έργο δεν θα αποσπάσει, έστω και υπό τη μορφή υπηρεσιών υποστήριξης του τύπου, αλλά θα χρειαστεί περισσότερο από μία δεκαετία για να τον εντάξει σε υπηρεσία. όταν κι αν αυτός αποδεσμευθεί. Ένα ακόμα “επείγον” πρόγραμμα, σαν την αναβάθμιση των P-3B Orion που σέρνεται τόσα χρόνια και φαίνεται πως έχει μέλλον ακόμα.

Εν αναμονή της “πολυπόθητης” LOA για τα F-35A λοιπόν,  η χώρα μας έχει λάβει επίσημες απαντήσεις-προσφορές (LOA) από τις ΗΠΑ μόνο… για τα AAV-7 (298 εκατ. δολ. δυνητικό κόστος και όχι 270) και για νέας κατασκευής C-130J (175 εκατομμύρια δολάρια Fly Away τιμή). Ανοίγουμε μία παρένθεση εδώ σχετικά με το ζήτημα της βιομηχανικής συμμετοχής που αφορά τα μεταφορικά αυτά αεροπλάνα, αλλά και το F-35A…

Γράφτηκε πρόσφατα ότι η ΕΑΒ είναι μοναδικός προμηθευτής σε παγκόσμιο επίπεδο, κατασκευάζοντας τμήματα του 30% της ατράκτου του C-130J. Διατηρούμε επιφυλάξεις για το ποσοστό, καθώς μοιάζει υπερβολικό. Θα αναζητήσουμε επίσημη – δεσμευτική απάντηση για το θέμα. Ωστόσο, το ζήτημα στην προκειμένη περίπτωση δεν είναι αυτό. Είναι το πως θα διασφαλιστεί έργο για την ΕΑΒ, μέσω του προγράμματος F-35A, εφόσον το κατασκευαστικό έργο για το μαχητικό πέμπτης γενιάς έχει ήδη αποδοθεί, όπως υποστηρίζουν οι Αμερικανοί.

Αντ’ αυτού, η Ελλάδα δείχνει να επιθυμεί να πάει σε απευθείας ανάθεση για τα νέα της μεταφορικά. Κι εδώ όμως επιχείρημα είναι η δουλειά που έχει αναλάβει η ΕΑΒ για την κατασκευή τμημάτων του C-130J! Πόσα δισ. απευθείας αναθέσεων δηλαδή είναι λογικό να δικαιολογήσουμε με αυτό το έργο; Εάν εμείς “καταπίνουμε” πρόθυμα τα επιχειρήματα των προμηθευτών αδιαφορώντας για τη διαπραγματευτική ισχύ του πελάτη, πώς περιμένουμε άλλοι να μας διασφαλίσουν συμφέροντα που “ξεχνάμε” να διεκδικήσουμε;

Επιπρόσθετα, για την εμπλοκή στην ΕΑΒ της κατασκευάστριας του C-130J και του F-35A, την Lockheed Martin, με την απόκτηση ποσοστού 49% συν την ανάληψη του μάνατζμεντ, πολλά έχουν γραφτεί στο πρόσφατο παρελθόν. Τι έχει γίνει με το ζήτημα αυτό; Το ξεχάσαμε; Δεδομένου ότι η Ελλάδα παραμένει ο μεγαλύτερος χρήστης μαχητικών F-16 στην Ευρώπη και ένας από τους μεγαλύτερους παγκοσμίως, το βιομηχανικό έργο που έχει αποσπάσει μέσα από τμηματικές αγορές 170 συνολικά μαχητικών του τύπου, είναι πραγματικά αμελητέο. Κοινώς μας χρωστούν, όχι το αντίστροφο.

Κι επειδή πρέπει να διδασκόμαστε από τα λάθη του παρελθόντος, η εξαγορά της ΕΑΒ με συγκεκριμένους όρους που θα λειτουργήσουν ως προστιθέμενη αξία για την ελληνική αμυντική βιομηχανία και την αγορά ευρύτερα, θα πρέπει να συνδεθεί τόσο με το πρόγραμμα C-130J, όσο και με αυτό του F-35A και μάλιστα σε βάθος εικοσαετίας τουλάχιστον. Απλούστατα, η Ελλάδα θα πρέπει να καταθέσει στο τραπέζι μία συνολική ανάγκη σε αυτούς τους τύπους αεροσκαφών, όσο και για τη μελλοντική υποστήριξη των F-16. Με βάση αυτή την απαίτηση θα πρέπει να διεκδικήσει βιομηχανικό έργο.

Παράλληλα όμως θα πρέπει να είναι -και να το αποδεικνύει- έτοιμη να υιοθετήσει άλλες επιλογές. Ακολουθώντας για άλλη μία φορά την πολιτική του… “20 τώρα κι άλλα 20 μετά από πέντε χρόνια και βλέπουμε”, το αποτέλεσμα που θα παραχθεί θα είναι πανομοιότυπο με το παρελθόν. Πραγματικά βιομηχανικά ανταλλάγματα δεν πρόκειται να εξασφαλιστούν. Έστω και υπό τη μορφή της αύξησης του αριθμού των τμημάτων που κατασκευάζονται για το F-16 και το C-130J… Για να μην κοροϊδευόμαστε μεταξύ μας. Οτιδήποτε άλλο είναι ανούσια και παραπλανητική συζήτηση.

Ουδείς νοήμων μπορεί να… ανακαλύψει λόγους που θα αιτιολογούν πειστικά, για ποιον λόγο το βιομηχανικό έργο που αποδόθηκε σε Φιλανδία και Γερμανία, δεν θα πρέπει να αποδοθεί και στην Ελλάδα. Κι αν υποτεθεί ότι η Φινλανδία είναι “εκτός συναγωνισμού”, καθώς προτίθεται να αγοράσει 64 μαχητικά του τύπου, η Γερμανία θα αγοράσει 35, αλλά μέσα σε λίγους μήνες η Rheinmetall θεμελίωσε εργοστάσιο παραγωγής τμημάτων του μαχητικού. Επενδύοντας όμως η γερμανική πλευρά. Για να επωφεληθεί στη συνέχεια. Εδώ νομίζουν ότι σου τα κάνουν δώρο…

Άρα, πόσο πιο βολική για την Lockheed Martin η “περήφανη’ στάση της στρατιωτικής ηγεσίας εναντίον των προγραμμάτων SSI με τα οποία χρηματοδοτούνται οι σχετικές επενδύσεις και το κίβδηλο επιχείρημα ότι και καλά- γλίτωσαν χρήματα που θα επενδυθούν αλλού; Η πολιτική ηγεσία όμως τα ανέχεται και σιωπά.

Κλείνουμε εδώ την παρένθεση και επανερχόμαστε στον εκσυγχρονισμό των 38 F-16C/D Block 50. H Πολεμική Αεροπορία φαίνεται ότι εδώ και αρκετό καιρό προσανατολίζεται στην αναβάθμιση αυτών των μαχητικών σε επίπεδο “V” (Viper) και όχι στο υποδεέστερο Βlock 50M με το ραντάρ μηχανικής σάρωσης AN/APG-68(V)9

Στην αδειοδότηση του State Department για τον εκσυγχρονισμό του στόλου των ελληνικών F-16 στο επίπεδο Viper, όπως αυτή περιγράφεται με κάθε λεπτομέρεια από την αμερικανική Υπηρεσία Συνεργασίας σε θέματα Άμυνας και Ασφάλειας (DSCA), αποκαλύπτεται ότι το κόστος θα είναι τουλάχιστον διπλάσιο. Από την άλλη πλευρά όμως η σύμβαση FMS που έχει υπογραφεί, μπορεί να επεκταθεί ώστε να περιλάβει και τον εκσυγχρονισμό των 38 F-16C/D Block 50 στο επίπεδο Viper, ενώ επιχειρησιακά και σε μεγαλύτερο βάθος χρόνου, τα οφέλη θα είναι σαφώς περισσότερα.

Το AN/APG-68(V)9 δηλαδή, παρά το γεγονός ότι παραμένει αποτελεσματικό ως σύστημα και αξιοποιείται επιχειρησιακά από εννέα συνολικά χώρες, έχει ήδη αρχίσει να δείχνει τα χρόνια του, ενώ δεν έχει αγοραστεί από το μεγαλύτερο χρήστη F-16 παγκοσμίως. Την Αεροπορία των ΗΠΑ (USAF). Η Πολεμική Αεροπορία λοιπόν φέρεται να στρέφεται στην πιο ακριβή, αλλά επιχειρησιακά αποτελεσματικότερη και μακροβιότερη λύση. Εν κατακλείδι, φέρεται να στρέφεται στη δημιουργία ενός ομοιογενούς στόλου 121 μαχητικών Viper.

Επειδή όμως έχει αισίως παρέλθει μία ολόκληρη πενταετία από τότε που έχει υπογραφεί η σύμβαση εκσυγχρονισμού των νεότερων εκδόσεων του F-16 της Πολεμικής Αεροπορίας στο επίπεδο Viper και οι παλιότερες έχουν αφεθεί στην τύχη τους, μήπως κάποιοι λησμόνησαν την άμεση προτεραιότητα που έχει αυτό το πρόγραμμα; Τους λόγους τους έχει εξηγήσει το DP σε πλειάδα δημοσιευμάτων.

Μαζί με τα νέα όπλα που θα πρέπει επιτέλους να αποκτηθούν, συμπεριλαμβανομένων των ισραηλινών Rampage (Elbit) και των συλλογών κατευθυνομένων βομβών SPICE (Rafael) η τύχη των οποίων επίσης παραμένει άγνωστη, αν και πληροφορίες των τελευταίων ημερών αναφέρουν ότι έχουν μπει στην τελική ευθεία. Κυριολεκτικά αυτή τη φορά…