ShareTweet

Η ανταλλαγή ελληνικών αρμάτων Leopard 1A5, τα οποία θα παραδοθούν στην Ουκρανία, με αντίστοιχο αριθμό ομοιότυπων παροπλισμένων αρμάτων του Στρατού της Ιταλίας, τα οποία, σύμφωνα με τα δημοσιεύματα, θα υποστούν εργοστασιακή συντήρηση-αξιοποίηση (και όχι ολική ανακατασκευή ως θα ήταν αναμενόμενο λόγω της μακροχρόνιας εγκατάλειψης τους), δημιουργεί ερωτήματα που σχετίζονται με τα οφέλη που θα έχει ο Ελληνικός Στρατός και κατά συνέπεια η χώρα μας από αυτή την ιδιότυπη διαδικασία.

Του Armored Toblerone

//

Μετά από τη σειρά των δημοσιευμάτων του DP για το θέμα, προχωράμε στη συνόψιση των πιο κρίσιμων ερωτημάτων που εγείρονται, με στόχο να καταδειχθούν οι παράμετροι που θα καθορίσουν, εάν η προταθείσα ανταλλαγή συνιστά μια επωφελή συναλλαγή για τον Ελληνικό Στρατό, δηλαδή για την ελληνική άμυνα. Όλα αυτά πρέπει να γίνουν τώρα, καθότι, ως γνωστόν, «μετά την απομάκρυνση εκ του ταμείου ουδέν λάθος αναγνωρίζεται», ενώ παράλληλα, με βάση την πλούσια ελληνική εμπειρία, επιχειρήματα περί άγνοιας δεν θα μπορούν να γίνουν αποδεκτά.

Το πρώτο βασικό ερώτημα που πρέπει να απαντηθεί, είναι εάν υφίσταται απόφαση των αρμοδίων οργάνων της χώρας γι’ αυτή την προτεινόμενη ανταλλαγή; Δηλαδή, υπάρχουν σχετικές αποφάσεις του Ανώτατου Στρατιωτικού Συμβουλίου (ΑΣΣ), του Συμβουλίου Αρχηγών Γενικών Επιτελείων (ΣΑΓΕ), του Συμβουλίου Άμυνας (ΣΑΜ); Έχει ενημερώσει ο υπουργός Εθνικής Άμυνας την αρμόδια επιτροπή της Βουλής; Τέλος υπάρχει απόφαση του Κυβερνητικού Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας (ΚΥΣΕΑ);

Το δεύτερο ερώτημα αφορά την αποσαφήνιση της διαδικασίας. Τα άρματα Leopard 1A5 του Ελληνικού Στρατού θα παραδοθούν απευθείας από την Ελλάδα στην Ουκρανία ή θα παραδοθούν στη Γερμανία, η οποία στη συνέχεια θα τα προωθήσει στην Ουκρανία; Στην πρώτη περίπτωση τα πράγματα περιπλέκονται και με βάση το ελληνικό Σύνταγμα θα πρέπει να εμπλακεί στη διαδικασία και το υπουργείο Εξωτερικών, ενώ στην περίπτωση κατά την οποία τα άρματα παραδοθούν στο γερμανικό Δημόσιο (και όχι σε γερμανική εταιρεία), τα πράγματα απλουστεύονται.

Το τρίτο ερώτημα εστιάζει στο εάν υπάρχει ακριβής εικόνα της κατάστασης που βρίσκονται τα ιταλικά άρματα. Γνωρίζουμε πόσος χρόνος θα μεσολαβήσει από τη στιγμή που θα παραδώσουμε τα υφιστάμενα στο ελληνικό οπλοστάσιο άρματα, μέχρι να παραλάβουμε τα ολικώς ανακατασκευασμένα (και όχι εργοστασιακά συντηρημένα ή αξιοποιημένα) ιταλικά άρματα;

Το τέταρτο ερώτημα είναι εάν υπάρχει γραπτή και αιτιολογημένη θέση του Γενικού Επιτελείου Στρατού (ΓΕΣ), από την οποία να προκύπτει η αδυναμία του 304 Προκεχωρημένου Εργοστασίου Βάσης (304 ΠΕΒ) να αναλάβει την ολική ανακατασκευή των ιταλικών παροπλισμένων αρμάτων. Υπό την προϋπόθεση ασφαλώς, ότι το γερμανικό δημόσιο θα παραδώσει στο 304 ΠΕΒ εγκαίρως όλα τα συγκροτήματα – υποσυγκροτήματα, ανταλλακτικά και αναλώσιμα που θα απαιτηθούν για την ανακατασκευή των αρμάτων.

Σημειώνεται, ότι από τα εν λόγω ιταλικά άρματα και εφόσον βέβαια αυτά έχουν παροπλιστεί για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα, μόνο τα σκάφη και οι πύργοι θα μπορούσαν να επαναχρησιμοποιηθούν, αφού βεβαίως πρώτα επιθεωρηθούν από προσωπικό του Τεχνικού Σώματος για την ύπαρξη ρωγμών, δεδομένου ότι ο Ελληνικός Στρατός έχει… τραυματική εμπειρία από ρωγμές σε ακριβοπληρωμένα γερμανικά άρματα

Βεβαίως ύστερα από επιθεώρηση θα μπορούσαν να επαναχρησιμοποιηθούν και τα υπόλοιπα μεταλλικά απάρτια των αρμάτων, εφόσον βέβαια εξετασθούν θέματα που άπτονται της κόπωσης των μετάλλων ώστε να αποφευχθεί η αναγκαστική αντικατάσταση τους σε σύντομο χρονικό διάστημα μετά την παραλαβή των αρμάτων από τον Ελληνικό Στρατό.

Προφανώς δεν γίνεται λόγος επαναχρησιμοποίησης των καλωδιώσεων των αρμάτων και των οπτικών, διότι θα έχουν καταστραφεί λόγω των καιρικών συνθηκών (υγρασία – θερμοκρασιακές μεταβολές κ.λπ.). Σε ό,τι αφορά τις ηλεκτρονικές μονάδες των αρμάτων, αυτές θα πρέπει να επιθεωρηθούν, να ελεγχθεί ποιοτικά η λειτουργία τους και να επανελεγχθούν σε έλεγχο EMC-EMI (έλεγχος ηλεκτρομαγνητικής συμβατότητας/παρεμβολής) πριν επανατοποθετηθούν στα άρματα.

Το πέμπτο ερώτημα αφορά τον τύπο του θερμικού περισκοπίου το οποίο θα τοποθετηθεί στα ιταλικά άρματα που θα μας παραδοθούν, δεδομένου ότι το υπάρχον θερμικό περισκόπιο (WBG-X) των αρμάτων Leopard 1A5, είναι απαρχαιωμένο. Θα τοποθετηθεί αυτό που έχει επιλεγεί για τα γερμανικά Leopard 2, δηλαδή το ATTICA ή θα προσπαθήσει η Rheinmetall να εισάγει στο ελληνικό οπλοστάσιο το δικής της κατασκευής θερμικό περισκόπιο τύπου SAPHIR, το οποίο απορρίφθηκε στη διαγωνιστική διαδικασία του Στρατού της Γερμανίας;

Με βάση την εμπειρία του παρελθόντος και τα όσα έχουν μέχρι σήμερα γνωστά, εκτιμάται ότι η Rheinmetall θα αξιοποιήσει αυτή την ιδιότυπη ανταλλαγή αρμάτων για να εισπράξει το αρκετών εκατομμυρίων ευρώ τίμημα από το γερμανικό Δημόσιο – ενώ η Ελλάδα από την ανταλλαγή θα εισπράξει, ως συνήθως, τίποτα. Τείνουμε να λησμονούμε, ότι όλοι, πίσω από τις ιδεολογικού τύπου διακηρύξεις, «κάνουν μπίζνες» με τον πόλεμο στην Ουκρανία, ενώ από την Ελλάδα ζητείται η… απλόχερη συνεισφορά.

Σε περίπτωση δε που τοποθετηθεί θερμικό περισκόπιο SAPHIR, γιατί να μην χρησιμοποιηθούν τα εν λόγω άρματα ως «Δούρειος Ίππος», ώστε προφανώς με το αζημίωτο, να μας κατευθύνουν στην αντικατάσταση και των υπόλοιπων απαρχαιωμένων θερμικών περισκοπίων τύπου WBG-X των ελληνικών αρμάτων με το SAPHIR, με το λογικό επιχείρημα της ομοιοτυπίας και των πλεονεκτημάτων της;

Δεδομένου ότι αναφερόμαστε σε 183 θερμικά περισκόπια των αρμάτων Leopard 2A4 και 401 (501 – 100 της ανταλλαγής) θερμικά περισκόπια των αρμάτων Leopard 1A5. Δηλαδή, μια διόλου ευκαταφρόνητη επιχειρηματική ευκαιρία! Η προάσπιση του εταιρικού συμφέροντος είναι και θεμιτή και απολύτως κατανοητή. Αυτό που δεν θα ήταν κατανοητό, θα ήταν ενδεχόμενη ολιγωρία στην προάσπιση των συμφερόντων του Ελληνικού Στρατού, δηλαδή των ίδιων των Ελλήνων φορολογουμένων

Το έκτο ερώτημα αφορά το αν και κατά πόσον, τον τύπο του θερμικού περισκοπίου που θα τοποθετηθεί επί των ιταλικών αρμάτων που θα επιλεγούν, θα τον επιλέξει ο Ελληνικός Στρατός που θα τα παραλάβει. Κι αυτό για να μην επαναληφθεί αυτό που έγινε με τα θερμικά των Marder 1A3 όπου το θέμα αφέθηκε εν λευκώ σε γερμανική ευχέρεια – εν ολίγοις, μας έδωσαν ό,τι αυτοί επέλεξαν με δικά τους κριτήρια.

Πάντως ανεξάρτητα από τον τύπο του θερμικού περισκοπίου που θα τοποθετηθεί επί των ιταλικών αρμάτων θέλουμε να θεωρούμε δεδομένο, ότι θα ληφθεί μέριμνα, ώστε ο υπάρχον εξοπλισμός, τόσο του 304 ΠΕΒ όσο και των ΕΜΑ (Επιλαρχιών Μέσων Αρμάτων) που σήμερα χρησιμοποιείται για τον έλεγχο και την επισκευή των υπαρχόντων θερμικών περισκοπίων, να τροποποιηθεί και να συμπληρωθεί, όπου απαιτείται, άνευ κόστους για το ελληνικό δημόσιο.

Αυτό συνιστά εκ των ων ουκ άνευ προϋπόθεση, έτσι ώστε στο μέλλον να μπορούμε να ελέγχουμε, να συντηρούμε και να επισκευάζουμε, τα νέα θερμικά περισκόπια που θα παραλάβουμε από τη Rheinmetall. Εξυπακούεται, ότι θα πρέπει να συνοδεύονται και με τα αναγκαία ανταλλακτικά συντήρησης και επισκευών για χρονικό διάστημα τουλάχιστον δύο ετών, επίσης άνευ κόστους για το ελληνικό δημόσιο

Το έβδομο ερώτημα αφορά την ευκαιρία που παρουσιάζεται για την ελληνική πλευρά να ρυθμίσει ζητήματα που εκκρεμούν από το παρελθόν. Αφού η Rheinmetall ενδιαφέρεται να ανταλλάξει τα ελληνικά Leopard 1A5 με τα ιταλικά και με δεδομένο ότι έχει κάποια εκατομμύρια ευρώ υπόλοιπο υποχρεώσεων ως αντισταθμιστικά ωφελήματα (ΑΩ) στο ελληνικό δημόσιο από το παρελθόν, μήπως θα ήταν σκόπιμο να τεθούν όλα στο τραπέζι των ελληνογερμανικών διαπραγματεύσεων, ώστε να διεκδικηθούν τα μέγιστα οφέλη για το ελληνικό Δημόσιο.

Εξάλλου η γερμανική εταιρία προσέγγισε την ελληνική πλευρά στην προσπάθεια να βρει λύση στο πρόβλημα που αντιμετωπίζει στην Ελβετία με το ιδιοκτησιακό καθεστώς των ιταλικών αρμάτων Leopard 1A5, καθώς επίσης και την άδεια εξαγωγής. Υπενθυμίζεται, ότι η ελβετική RUAG, το 2019 είχε πωλήσει 25 εξ αυτών στην επίσης γερμανική εταιρία GLS. Κατά συνέπεια, η ελληνική πλευρά θα πρέπει να προσέλθει στη διαπραγμάτευση με σοβαρές οικονομικές απαιτήσεις, πέραν της αυτονόητης πλήρους ανακατασκευής των ιταλικών αρμάτων. Εξυπηρέτηση με σαφές οικονομικό όφελος μόνο για τη μία πλευρά, συνεπάγεται αφέλεια, στην καλύτερη περίπτωση, του αντισυμβαλλομένου.

Ας μη ξεχνάμε ότι εάν τα ιταλικά άρματα δεν αντιμετώπιζαν τα προαναφερθέντα νομικά – διαδικαστικά προβλήματα, η Rheinmetall δεν θα είχε καν ασχοληθεί με τα ελληνικά άρματα, επιχειρώντας να δελεάσει τον Ελληνικό Στρατό. Αυτό το δεδομένο, παρουσιάζει την ευκαιρία στην ελληνική πλευρά, ώστε ενδεχόμενη συμφωνία για την ανταλλαγή των αρμάτων να αξιοποιηθεί ώστε να δοθεί αμοιβαία επωφελής λύση και στο ζήτημα των υποχρεώσεων της γερμανικής εταιρίας από προγράμματα ΑΩ.

Παραδόξως, ενώ το συγκεκριμένο ζήτημα τελεί σε γνώση του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, της Γενική Διεύθυνσης Αμυντικών Εξοπλισμών και Επενδύσεων του υπουργείου Εθνικής Άμυνας (ΓΔΑΕΕ) και τουλάχιστον του προηγούμενου υπουργού Εθνικής Άμυνας (ΥΕΘΑ) Νικόλαου Παναγιωτόπουλου, εν τούτοις, μέχρι σήμερα ουδεμία πρόοδος έχει σημειωθεί, σε ένα θέμα που απλά δεν μπορεί να μην επιλυθεί, στο μέτρο που συνιστά ζημία για το ελληνικό Δημόσιο.

Δεν θα πρέπει να λησμονηθεί, ότι η μία άλλη γερμανική εταιρεία, η Krauss-Maffei Wegmann (KMW), η κατασκευάστρια των αρμάτων Leopard, η οποία έλαβε από το ελληνικό δημόσιο 1,7 δισ. ευρώ περίπου, μας οδηγεί στα διεθνή διαιτητικά δικαστήρια αξιώνοντας περίπου 200 εκατ. ευρώ λόγω καθυστερήσεων κάποιων ελληνικών πληρωμών.

Κατά συνέπεια, από τη στιγμή που υπάρχει ένα «χερσαίο πακέτο» ζητημάτων μεταξύ Ελλάδας και Γερμανίας, η λογική υπαγορεύει αξιοποίηση κάθε συγκυρίας για έναν όσο το δυνατόν πιο επωφελή για το ελληνικό Δημόσιο συμβιβασμό. Άρα «ad hoc» συμφωνίες προσποιούμενοι ότι ξεχνάμε ζητήματα που χρονίζουν και κακοφορμίζουν, απλώς απαγορεύεται.