Η Lockheed Martin και το JPO F-35, ο φορέας που είναι αρμόδιος για το πρόγραμμα του στεθλ μαχητικού κατέληξαν σε αρχική συμφωνία σχετικά με τη σύμβαση για τις επόμενες δύο παρτίδες παραγωγής του.

Η συμφωνία, η οποία δεν έχει ακόμη οριστικοποιηθεί, είναι καθυστερημένη για σχεδόν ένα χρόνο, ως αποτέλεσμα των προβλημάτων με την πιστοποίηση των προδιαγραφών του μαχητικού JSF ώστε η διαδικασία παραγωγής να μεταπέσει σε καθεστώς πλήρως ρυθμού (full rate production) από περιορισμένου ρυθμού (initial-rete production) στο οποίο διατηρήθηκε για πολλά χρόνια, μια παραδοξότητα καθώς στο μεσοδιάστημα κατασκευάστηκαν 1000 αεροπλάνα.

Να θυμίσουμε ότι οι αναστολή παραδόσεων για F-35, η οποία ξεκίνησε στα τέλη του καλοκαιριού του 2023 και έληξε τον Ιούλιο του 2024, οφείλονταν στο γεγονός ότι το λογισμικό που ήταν απαραίτητο για την επόμενη μεγάλη αναβάθμιση ΤR3 (Tech Refresh 3) δεν ήταν εγκαίρως έτοιμο και έτσι τα αεροπλάνα που άφηναν τη γραμμή παραγωγής έμπαιναν σε αποθήκευση.

Η αρχική συμφωνία για τις παρτίδες 18 και 19 στάλθηκε στο Κογκρέσο στις 21 Νοεμβρίου για έκκριση, ώστε να ενσωματωθεί στις χρηματοδοτήσεις του επικειμένου προϋπολογισμού Άμυνας.

Σημειώνεται ότι μέχρι σήμερα οι προηγούμενες παρτίδες αφορούσαν σε τριάδες, με πιο πρόσφατη την 15-16-17, η οποία βρίσκεται αυτή τη στιγμή σε υλοποίηση. Η Παρτίδα 20 εξαιρέθηκε από αυτό τον «κανόνα» και η διαπραγμάτευσή της θα γίνει ξεχωριστά, καθώς αποτελεί την πρώτη στο πλαίσιο μακροχρόνιας πολυετούς σύμβασης για πολλαπλές παρτίδες.

Η μετάπτωση αυτή, δηλαδή της μη διαπραγμάτευσης τιμών ανά μικρό αριθμό παρτίδων, αναμένεται να συμπιέζει το κόστος και να ομαλοποιήσει περαιτέρω τη διαδικασία προμηθειών τόσο για τις αμερικανικές ένοπλες δυνάμεις όσο και για τους εξαγωγικούς πελάτες.

Ενόσω  η συμφωνία για τις παρτίδες 18 και 19 θα βρίσκεται υπό διαδικασία έγκρισης, το Πεντάγωνο δεν ανακοινώνει τις τιμές ανά αεροσκάφος που θα καταβληθούν για κάθε μία από τις τρεις παραλλαγές του μαχητικού.

Οι τελευταίες γνωστές τιμές είναι έτσι για τις παρτίδες 15-17 που ανήλθαν σε περίπου $82,5 εκατ. για την έκδοση F-35A της Πολεμικής Αεροπορίας, με τις παραλλαγές B και C να κοστίζουν περισσότερο. Υπογραμμίζεται ότι  λόγω πληθωρισμού, που τρέπει με περίπου 8% από τη συμφωνία του 2022, αυτό μπορεί να οδηγήσει σε υψηλότερο κόστος ανά αεροσκάφος κατά $6,6 εκατ. σε ένα συνολικό ποσό στα $90 εκατ.  (για το F-35A).

Με τη δημοσιοποίηση της αρχικής συμφωνίας θα γίνουν γνωστές και  άλλες λεπτομέρειες, όπως οι χώρες των οποίων τα αεροπλάνα αφορούν.

Από τα στοιχεία που υπάρχουν και πληροφορίες που έχουμε συγκεντρώσει, εκτιμάται ότι τα 20 ελληνικά F-35 δεν περιλαμβάνονται στις παρτίδες 18 και 19, αλλά είναι ενταγμένα στην παρτίδα 20, δηλαδή την πρώτη του Multi-Year Program που προαναφέρθηκε. Αυτό συνάδει και με τη χρονολογία παραδόσεων (στις ΗΠΑ) που έχει ανακοινωθεί, δηλαδή στο τέλος του 2028.