Η Αγκυρα, με καθημερινές παραβιάσεις και υπερπτήσεις πάνω από τα νησιά, αμφισβητεί την ελληνική κυριαρχία στο Αιγαίο.

Της Δωρας Αντωνιου

Οι Ελληνοτουρκικές σχέσεις τούτο το καλοκαίρι δείχνουν να ακολουθούν πορεία ανάλογη με αυτήν του καιρού: «θερμαίνονται» όσο ανεβαίνει η θερμοκρασία. Δυστυχώς, τα μέχρι τώρα δείγματα δεν επιτρέπουν αισιοδοξία για αποκλιμάκωση με τα πρώτα μελτέμια. Στο Αιγαίο, η βασική τακτική αμφισβήτησης της ελληνικής κυριαρχίας, που έχει υιοθετήσει πλέον η Αγκυρα, οι υπερπτήσεις πάνω από κατοικημένα νησιά στο τρίγωνο Αγαθονήσι, Φαρμακονήσι, Φούρνοι, έχουν μετατραπεί σε καθημερινή πρακτική. Μέσα στην εβδομάδα που πέρασε, ο εκπρόσωπος του τουρκικού ΥΠ.ΕΞ., Μπουράκ Οζούγκεργκιν, σε δηλώσεις του επανέφερε στην επικαιρότητα το σύνολο των αξιώσεων της Τουρκίας στο Αιγαίο: συνδιαχείριση, πολλά ζητήματα που πρέπει να αντιμετωπισθούν ως πακέτο, προσφυγή σε τρίτα μέρη για επίλυση των διαφορών, ειδικό νομικό καθεστώς. Σε περίοδο ισχύος του μορατόριουμ απαγόρευσης πτήσεων, αντί στο Αιγαίο να επικρατεί ηρεμία, η ένταση που προκαλεί η Αγκυρα με τις καθημερινές παραβιάσεις και παραβάσεις του FIR και τις σχεδόν καθημερινές υπερπτήσεις, παραμένει σε υψηλά επίπεδα.

Ερευνες για πετρέλαιο

Ταυτόχρονα, μόλις την Πέμπτη, η Αγκυρα δημοσιοποίησε την πρόθεσή της να επαναλάβει τις έρευνες για πετρέλαιο σε περιοχές της νοτιοανατολικής Μεσογείου, μεταξύ των οποίων και η θαλάσσια περιοχή του Καστελόριζου, στην οποία είχε επιχειρηθεί έρευνα τον περασμένο Νοέμβριο. Η σχετική απόφαση δημοσιεύθηκε στην τουρκική εφημερίδα της κυβερνήσεως. Η κυβέρνηση της Τουρκίας δίδει το «πράσινο φως» στην κρατική εταιρεία πετρελαίου (ΤΡΑΟ) να προχωρήσει σε έρευνες για πετρέλαιο σε τέσσερις περιοχές στη νοτιοανατολική Μεσόγειο, εκτός των χωρικών υδάτων της Τουρκίας, μεταξύ των οποίων και η θαλάσσια περιοχή του Καστελόριζου.

Ζήτησε εξηγήσεις

Η απάντηση από ελληνικής πλευράς δόθηκε διά του Ελληνα πρέσβη στην Αγκυρα, Φώτη Ξύδα, ο οποίος επικοινώνησε με το τουρκικό ΥΠ.ΕΞ. και ζήτησε εξηγήσεις, επισημαίνοντας ότι τμήμα της περιοχής που αναφέρεται ως περιοχή έρευνας περιλαμβάνει ελληνική υφαλοκρηπίδα, σύμφωνα με τις σχετικές πρόνοιες της Διεθνούς Σύμβασης για το Δίκαιο της Θάλασσας. Η δημοσιοποίηση στην εφημερίδα της κυβερνήσεως της Τουρκίας της συγκεκριμένης απόφασης, η οποία είχε ληφθεί στις 30 Ιουλίου 2008, θεωρείται αφενός μεν μία ακόμη ενέργεια πρόκλησης προς την Ελλάδα και, αφετέρου, «απάντηση» της Αγκυρας στην απόφαση της Κύπρου, προ δύο μηνών, να αναθέσει σε αμερικανική εταιρεία τις έρευνες για πετρέλαιο στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της.

Παράλληλα, μετά τη δημοσίευση της απόφασης διπλωματικές πηγές ανέφεραν ότι δεν ήταν άσχετη χρονικά η δήλωση του κ. Οζούγκεργκιν για ειδικό νομικό καθεστώς στο Αιγαίο, καθώς η Αγκυρα θα πρέπει να ανέμενε την αντίδραση της Αθήνας με παραπομπή στη Διεθνή Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας, την οποία η Τουρκία δεν έχει υπογράψει.

Θέλουν την Αθήνα στο ίδιο τραπέζι

Την ίδια στιγμή, η Αγκυρα επιχειρεί να εμπλέξει την Αθήνα στη διαδικασία επίλυσης του Κυπριακού. Ενώ η ελληνική πλευρά έχει διαμηνύσει ότι οι διαπραγματεύσεις αφορούν αποκλειστικά τις δύο κοινότητες στην Κύπρο, από τις οποίες θα προκύψει η λύση, η τουρκική πλευρά διεμήνυσε πως θεωρεί ότι για το θέμα των εγγυήσεων θα πρέπει να καθήσουν στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης οι εγγυήτριες δυνάμεις, διότι τις αφορά. Ανάλογη αναφορά είχε κάνει και ο ίδιος ο κ. Ταλάτ λίγες ημέρες νωρίτερα. Η Αθήνα αποσυνδέει τις διαπραγματεύσεις για το Κυπριακό από οποιαδήποτε εξέλιξη σε σχέση με την Τουρκία. Είναι εμφανές όμως ότι η Αγκυρα προσπαθεί να επιβάλει στις διαπραγματεύσεις άτυπο χρονοδιάγραμμα, το οποίο συμπίπτει με την αξιολόγηση της ενταξιακής της πορείας στην Ε.Ε. Δεν είναι τυχαίες οι δηλώσεις Γκιουλ για ολοκλήρωση της διαπραγμάτευσης και δημοψηφίσματα μέχρι το τέλος του χρόνου. Η Τουρκία συναρτά ευθέως την πορεία επίλυσης του Κυπριακού με τη στάση που θα τηρήσει στην εφαρμογή του πρωτοκόλλου τελωνειακής σύνδεσης με την Κύπρο.

ΠΗΓΗ