Κρίση και στις σχέσεις των ΗΠΑ – Τουρκίας. Η Αμερικανίδα ΥΠΕΞ κάλεσε εσπευσμένα τον ομόλογό της Α. Νταβούτογλου για εξηγήσεις στην Ουάσιγκτον την προσεχή Τρίτη.

Ερντογάν: Μας ζηλεύουν, γι’ αυτό μας επικρίνουν

Μιχάλης Ιγνατίου

Κρίση στις σχέσεις των Ηνωμένων Πολιτειών και της Τουρκίας ξέσπασε με αφορμή την κάλυψη που προσφέρει η Αγκυρα -σε συνεργασία με τη Βραζιλία- στην κυβέρνηση της Τεχεράνης, η οποία αποτελεί τον πλέον ορκισμένο εχθρό της αμερικανικής κυβέρνησης.

Η υπουργός Εξωτερικών, Χίλαρι Κλίντον, εξαπέλυσε σφοδρότατη δημόσια επίθεση από το βήμα του Ινστιτούτου Μπρούκιγκς κατηγορώντας την Τουρκία και τη Βραζιλία ότι αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες που αποτελούν κίνδυνο για την παγκόσμια ασφάλεια. Ταυτόχρονα ο πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα και η κ. Κλίντον σε τηλεφωνικές επικοινωνίες με τον πρωθυπουργό Ταγίπ Ερτογάν και τον ΥΠΕΞ Αχμέτ Νταβούτογλου εξήγησαν ότι διαφωνούν με την «πρωτοβουλία σωτηρίας», όπως τη χαρακτήρισαν, και «διαφυγής» του Ιράν και ανακοίνωσαν ότι η Ουάσιγκτον στοχεύει μόνο σε συμφωνία για νέες κυρώσεις εναντίον της Τεχεράνης.

Σύμφωνα με πληροφορίες, ο κ. Ομπάμα τόνισε ότι θεωρεί υπεύθυνη την Τουρκία για το ρήγμα που έχει σημειωθεί στο Συμβούλιο Ασφαλείας.

Η εξέλιξη αυτή αποτυπώνει τα όρια στα οποία θα προσκρούει πλέον η προσπάθεια της Τουρκίας να προβληθεί όχι μόνο ως περιφερειακή αλλά ως παγκόσμια δύναμη, που λειτουργεί ακόμη και σε αντίθεση με τη Δύση προς την οποία το μέχρι τώρα κοσμικό κατεστημένο ήταν προσκολλημένο.

Η διεκδίκηση ηγετικού ρόλου στον μουσουλμανικό κόσμο και μεταξύ των αναδυόμενων οικονομιών οδηγεί σε ριζοσπαστικές, ενίοτε και αλαζονικές ή τυχοδιωκτικές, κινήσεις οι οποίες εκ των πραγμάτων δεν μπορούν να γίνουν εύκολα αποδεκτές από την Ουάσιγκτον, τη Μόσχα ή τις Βρυξέλλες.

Η τακτική που φαίνεται να επιλέγει όμως η Τουρκία είναι ακριβώς να οικοδομήσει το «ηγετικό προφίλ» της, πάνω στις διαφωνίες και τις συγκρούσεις με τις παραδοσιακές παγκόσμιες δυνάμεις, ένα παιχνίδι ιδιαιτέρα ριψοκίνδυνο.

Η κ. Κλίντον δήλωσε ότι η προσέγγιση του πυρηνικού προγράμματος του Ιράν από την Τουρκία και τη Βραζιλία «βοηθά να γίνει ο κόσμος περισσότερο όχι λιγότερο επικίνδυνος». Πρόσθεσε ότι για τον Λευκό Οίκο η συμφωνία Τουρκίας και Βραζιλίας με την Τεχεράνη υποστηρίζει το Ιράν για να αποφύγει την παγκόσμια κοινότητα που είναι ενωμένη στην καταδίκη του ιρανικού προγράμματος.

«Πιστεύουμε ότι το να κερδίσει χρόνο το Ιράν, το να του επιτρέψουμε να αγνοήσει τη διεθνή ενότητα που υπάρχει όσον αφορά το πυρηνικό του πρόγραμμα, θα κάνει τον κόσμο περισσότερο επικίνδυνο και όχι λιγότερο», υπογράμμισε η κ. Κλίντον.

Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, τις τελευταίες 48 ώρες η αμερικανική κυβέρνηση συνεννοείται μόνο με τον πρόεδρο της Βραζιλίας Λούλα ντα Σίλβα καθώς τον θεωρεί πιο σοβαρό συνομιλητή. «Του ανακοινώσαμε τις σοβαρότατες διαφωνίες μας», δήλωσε η κ. Κλίντον.

Ερντογάν…
Μας ζηλεύουν, γι’ αυτό μας επικρίνουν.

Από την πλευρά του, ο Ταγίπ Ερτογάν επέστρεψε τα πυρά στους Αμερικανούς από το Ρίο όπου βρίσκεται. «Οι χώρες», είπε, «που επικρίνουν αυτήν τη συμφωνία ζηλεύουν επειδή η Βραζιλία και η Τουρκία δεσμεύτηκαν και πέτυχαν μια διπλωματική επιτυχία που ορισμένες χώρες προσπάθησαν μάταια να διαπραγματευτούν για πολλά χρόνια». Αναφερόμενος στις ΗΠΑ, αλλά και στο Ισραήλ, ο Τούρκος πρωθυπουργός ζήτησε από τις δυνάμεις που διαθέτουν πυρηνικά να τα εξαλείψουν πρώτα για να μπορούν να πείσουν και τις υπόλοιπες χώρες. Εχοντας δίπλα του τον κ. Λούλα και τον γενικό γραμματέα του ΟΗΕ Μπαν κι Μουν είπε:

«Οταν ακούμε να λένε ότι πρέπει να εμποδίσουμε το Ιράν να αποκτήσει πυρηνικά όπλα, τα λόγια προέρχονται από αυτούς που έχουν στην κατοχή τους πυρηνικά όπλα. Αυτοί που μιλούν είναι οι ίδιοι που θα πρέπει να εξαλείψουν τα πυρηνικά όπλα στις χώρες τους. Μόνον με αυτόν τον τρόπο θα είναι πειστικοί. Δεν θα έχουμε παγκόσμια ειρήνη με τη διάδοση των πυρηνικών όπλων». Και ο κ. Λούλα απάντησε στις δηλώσεις της κ. Κλίντον. Τόνισε: «Η ύπαρξη όπλων μαζικής καταστροφής είναι αυτό που κάνει τον κόσμο πιο επικίνδυνο και όχι οι συμφωνίες με το Ιράν».

ΠΗΓΗ