Προϋπόθεση για την επιτυχία του προγράμματος εξυγίανσης της ελληνικής οικονομίας κατά τον κ. Λ. Παπαδήμο (δεύτερος από αριστερά από συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου με τους κκ. Θ. Πάγκαλο, Ευ. Βενιζέλο, Τ. Γιαννίτση και Δ. Αβραμόπουλο) και την κυβέρνησή του είναι ο εκ βάθρων εκσυγχρονισμός της δημόσιας διοίκησης

 Τις τελευταίες – αλλά πιθανώς καθοριστικές – πινελιές οι οποίες θα διαμορφώσουν την εικόνα για το έργο που θα παραδώσει επιχειρεί να θέσει ο κ. Λ. Παπαδήμος.

Οπως καθίσταται σαφές από τον νομοθετικό προγραμματισμό της κυβέρνησης και από τα όσα επισημαίνουν συνεργάτες του Πρωθυπουργού, κύρια προσπάθεια του κ. Παπαδήμου ήταν (και παραμένει) η διασφάλιση δύο στοιχείων.

Κατ’ αρχήν, της επιτυχίας της αποστολής που ανατέθηκε στην κυβέρνηση και συνίσταται στην ολοκλήρωση της διαδικασίας διαγραφής του χρέους, ανταλλαγής των ομολόγων και υπογραφής της νέας δανειακής σύμβασης.

Η αποστολή αυτή ολοκληρώθηκε επί της ουσίας τις προηγούμενες ημέρες και τυπικά απομένει η ανταλλαγή ενός τελευταίου τμήματος ομολόγων ως τις 12 Απριλίου.

Το δεύτερο πολύ σημαντικό πεδίο στο οποίο η κυβέρνηση Παπαδήμου παρενέβη καταλυτικά και το οποίο περιγράφεται ως υπ’ αριθμόν 1 προϋπόθεση για την επιτυχία του προγράμματος εξυγίανσης της ελληνικής οικονομίας είναι η εκ βάθρων μεταρρύθμιση, αναβάθμιση και ο εκσυγχρονισμός της δημόσιας διοίκησης.

 «Γενναίες αλλαγές στο Δημόσιο, αλλιώς…»

«Χωρίς γενναίες αλλαγές στη δημόσια διοίκηση, στις λειτουργικές δομές της κυβέρνησης και στον συντονισμό υπηρεσιών, συναρμοδίων και υπουργών, κανένα πρόγραμμα δεν μπορεί να επιτύχει και να βγάλει τη χώρα από το τέλμα των προηγούμενων ετών» έχει επισημάνει σύμφωνα με πληροφορίες ο κ. Παπαδήμος σε πρόσφατες συνομιλίες του με κυβερνητικά στελέχη.

Προσφάτως δε η σύμβουλος του Πρωθυπουργού κυρία Θάλεια Εμίρη μετέφερε κατά τη διάρκεια ειδικής συνάντησης που έγινε στις Βρυξέλλες με τους εκπροσώπους της ΕΕ τη διάθεση και απόφαση του κ. Παπαδήμου να έχει προσωπική εποπτεία της μεταρρύθμισης του κράτους.

Στο πλαίσιο αυτό εντάσσεται και η ανάληψη από τον Πρωθυπουργό της προεδρίας του Κυβερνητικού Συμβουλίου για τη Διοικητική Μεταρρύθμιση.

Από τη βαρύτητα την οποία προσδίδει ο κ. Παπαδήμος στο συγκεκριμένο πεδίο πολιτικών παρεμβάσεων, μέλη της σημερινής κυβέρνησης αντιλαμβάνονται ότι εκεί εντοπίζεται και μία θεμελιώδης φιλοδοξία του: να αφήσει παρακαταθήκη στην επόμενη ή στις επόμενες κυβερνήσεις δρομολογημένες διαδικασίες, βάσει των οποίων ως το τέλος του 2012 θα έχει αλλάξει ο τρόπος λειτουργίας της ελληνικής δημόσιας διοίκησης, σε πρώτο στάδιο σε ό,τι αφορά την ενίσχυση της αποτελεσματικότητας και εν συνεχεία την παγίωση κανόνων και διαδικασιών αξιολόγησης προσωπικού και αποκέντρωσης υπηρεσιών.

Ηδη η διοικητική μεταρρύθμιση της χώρας βρίσκεται στο επίκεντρο των ενεργειών της Ομάδας Δράσης για την Ελλάδα υπό τον κ. Χορστ Ράιχενμπαχ, η οποία προσφάτως συνέταξε και μία σχετική έκθεση, στην οποία περιγράφονται ενέργειες και χρονοδιαγράμματα τα οποία προφανώς δεσμεύουν όχι μόνον τη σημερινή αλλά και τις επόμενες ελληνικές κυβερνήσεις.

Στην ίδια έκθεση επισημαίνεται δε πως «για να στεφθεί με επιτυχία μια τέτοια διοικητική μεταρρύθμιση χρειάζεται πολιτική ώθηση και κατεύθυνση από τις υψηλότερες βαθμίδες του κράτους.

Γι’ αυτόν τον σκοπό ελήφθη πρόσφατα μία ζωτικής σημασίας απόφαση για τη σύσταση μιας διευθύνουσας ομάδας υψηλού επιπέδου για τη μεταρρύθμιση υπό την ευθύνη του Πρωθυπουργού».

 Μέσα στον Μάιο το πρώτο κύμα

Τα σχέδια έχουν ήδη εκπονηθεί και απομένει να διαμορφωθούν σε μία τελική πρόταση-οργανόγραμμα, το οποίο έχει χρονικό ορίζοντα εξαιρετικά πιεστικό, ως τον Μάιο του 2012, δηλαδή τις πρώτες ημέρες της επόμενης κυβέρνησης (σε περίπτωση που οι εκλογές έχουν διεξαχθεί τέλος Απριλίου ή αρχές Μαΐου).

Στα σχέδια αυτά περιλαμβάνονται εναλλακτικές δυνατότητες για:

* τη θέσπιση θέσεως μόνιμου γραμματέα (με θητεία πιθανόν 5ετή) σε κάθε υπουργείο,

* τη θέσπιση θέσεως μονίμων γραμματέων στο υπουργείο Οικονομικών με αρμοδιότητα αφενός μεν τα οικονομικά όλων των υπουργείων και, αφετέρου δε το προσωπικό,

* τη δημιουργία μιας σαφούς δομής στο γραφείο του Πρωθυπουργού, η οποία θα στελεχωθεί με τρόπο ώστε να λειτουργεί «αυτοματοποιημένα» ο διυπουργικός συντονισμός.

Στο παραπάνω πλαίσιο μελετάται σοβαρά το ενδεχόμενο να φύγουν από τις αρμοδιότητες των υπουργείων οι επιχειρησιακές διευθύνσεις και να ενταχθούν σε ανεξάρτητες αποκεντρωμένες υπηρεσίες.

 Νομοθετικό έργο και παρακαταθήκες

Το Γραφείο του Πρωθυπουργού έχει ήδη συγκεντρώσει και κωδικοποιήσει το νομοθετικό έργο της κυβέρνησης Παπαδήμου. Από τη διαδικασία αυτή προκύπτει ότι από τις αρχές Νοεμβρίου ως και σήμερα η κυβέρνηση έχει προωθήσει και ψηφίσει περισσότερα από 40 νομοσχέδια, τα οποία εν πολλοίς το Μέγαρο Μαξίμου περιγράφει ως σημαντική παρακαταθήκη για την επόμενη κυβέρνηση.

Παράλληλα όμως, στελέχη που βρίσκονται κοντά στον κ. Παπαδήμο εκφράζουν την εκτίμηση ότι η κυβέρνηση αφήνει και μία σημαντική πολιτική παρακαταθήκη. Στηρίζουν την εκτίμησή τους αυτή στις εξής επισημάνσεις:

* η κυρίαρχη αποστολή της κυβέρνησης επιτελέστηκε στο ακέραιο,

* αποδείχθηκε παρά τις προσπάθειες υπονόμευσης και τις δυσκολίες ότι μία κυβέρνηση συνεργασίας μπορεί να δουλέψει και στην Ελλάδα,

* αποκαταστάθηκε η αξιοπιστία της χώρας.