Το ιστορικό προηγούμενο πολεμικών συγκρούσεων με αφορμή ποδοσφαιρικούς αγώνες είναι γνωστό. Από τις μπανανίες της Κεντρ. Αμερικής Ελ Σαλβαδόρ και Ονδούρα το 1969 και τον Πόλεμο του Ποδοσφαίρου μέχρι τα επεισόδια του Γιουγκοσλαβικού πρωταθλήματος Δυναμό Ζάγκρεμπ και Ερυθρού Αστέρα, τον Μάιο του 1990.

Ο αλβανικός αλυτρωτισμός υποθάλπτει κρίσεις

Η αλβανική «Μεγάλη Ιδέα» αποτελεί ίσως τον πιο βάσιμο εχθρό της σταθερότητας το τελευταίο διάστημα στην Βαλκανική. Η Μεγάλη Αλβανία, στα πρότυπα παλαιότερων εθνοτικών αλυτρωτισμών του προηγούμενου αιώνα, βρίσκεται στο επίκεντρο μετά την απόσχιση του Κοσόβου και την δημιουργία τύπου κράτους με αλβανική ταυτότητα. Τόσο η ΠΓΔΜ όσο και η Ελλάδα έχουν δεχτεί ουκ ολίγες φορές προκλήσεις από την επίσημη αλβανική κυβέρνηση και τα φερέφωνά της. Ιδιαίτερα η ΠΓΔΜ λόγω της εύθραυστης ισορροπίας μεταξύ των μεγάλων μειονοτήτων στο εσωτερικό της, βιώνει καθημερινά την εθνικιστική έξαρση των γειτόνων της. Ακόμα και η Ελλάδα, παρά την σταθεροποιητική της παρουσία στη Βαλκανική, δέχεται κατά καιρούς εχθρική συμπεριφορά από τη γειτονική χώρα με προκλητικές δηλώσεις, άρνηση συνεργασίας σε θέματα όπως η ΑΟΖ και ο σεβασμός της ελληνικής μειονότητας.

Ο αλβανικός αλυτρωτισμός συνδεδεμένος άμεσα με τις γεωπολιτικές επιδιώξεις τόσο της Τουρκίας όσο και των Η.Π.Α., ενδυναμώνεται ακόμη περισσότερο όσο η Ευρωπαϊκή προοπτική της Αλβανίας καθυστερεί και το όνειρο της ένωσης ξεθωριάζει λόγω της οικονομικής κρίσης.

Προληπτική διαχείριση κρίσεων: Νέα Οχρίδα

Η Συμφωνία της Οχρίδας, το 2001, είχε θέσει τέρμα στις συγκρούσεις μεταξύ των Σκοπιανών και των Αλβανών ανταρτών. Παρά την δυσλειτουργικότητα των θεσμών του κράτους των Σκοπίων, δημιούργησε ένα moratorium ειρήνης αποσοβώντας τα χειρότερα. Η σταθερότητα του κράτους των Σκοπίων, αποτελεί ίσως τον κρισιμότερο παράγοντα για την σταθερότητα των Βαλκανίων αφού τυχόν αναζωπύρωση των παθών του αλβανικού παράγοντα μπορεί να δημιουργήσει ανυπολόγιστες συνέπειες στην περιοχή.

Μια νέα συμφωνία της Οχρίδας ίσως θα ήταν η καλύτερη προληπτικά λύση για την διαχείριση διαφαινόμενων κρίσεων που υποβόσκουν στην γείτονα χώρα.

Η Ελλάδα απλός θεατής

Η Ελλάδα από την άλλη πλευρά παραμένει απλός θεατής στις εξελίξεις την ώρα που άλλες χώρες όπως η Αυστρία και η Γερμανία παίρνουν πρωτοβουλίες για την κατάσταση στα Βαλκάνια. Η οικονομική δυσπραγία και η ανάλωση της διπλωματίας σε οικονομικά ζητήματα, όχι μόνο καταδίκασε την Ελλάδα σε ρόλο κομπάρσου, αλλά δημιούργησε και ένα κενό ισχύος το οποίο εκμεταλλεύονται άλλοι δρώντες (βλέπε Τουρκία).

Ακόμα και τα μεγάλα ατού της ελληνικής πλευράς όπως η συμμετοχή στο ΝΑΤΟ και την Ε.Ε. εξανεμίζονται όταν δεν χρησιμοποιούνται δημιουργικά για την άσκηση πίεσης για επίλυση διμερών ζητημάτων. Εκτός από το ευαίσθητο ζήτημα της ονομασίας των Σκοπίων, για το οποίο δόθηκε σκληρή διπλωματική μάχη στο Βουκουρέστι από τον τότε πρωθυπουργό Κ. Καραμανλή, δεν υπήρξε παρόμοια πίεση σε διμερή θέματα με την Αλβανία (ΑΟΖ, ελληνική μειονότητα). Πρέπει λοιπόν να αναληφθούν σοβαρές πρωτοβουλίες άμεσα προτού βρεθούμε προ εκπλήξεων και δημιουργηθούν αγεφύρωτα ρήγματα. Δεν υπάρχει χρόνος!  πηγη